Benieuwd hoe je omgeving er vroeger uit zag? Ga op onderzoek!

Landschapsbeheer Groningen maakt op het gebied van ruimtelijke data en cartografie een enorme ontwikkeling door de afgelopen jaren. Dit is vooral te danken aan collega en GIS specialist Anne. Vanuit haar voorliefde voor oude historische kaarten vertelt ze hoe je zelf historisch onderzoek naar je omgeving kunt doen:

 “Vroeger zijn allerlei kaarten gemaakt die het landschap van die tijd weergaven. In onze projecten gebruiken we vaak oude kaarten om een beeld te krijgen van het landschap. We onderzoeken hoe het landschap er vroeger uit heeft gezien en welke landschapselementen we kunnen versterken of bijvoorbeeld opnieuw kunnen aanleggen.

Sinds koning Willem I in 1815 het Topographisch Bureau oprichtte, verzamelt de Nederlandse overheid geografische informatie. Het Topographisch Bureau ging later verder onder de naam Topografische Dienst die sinds 2004 onderdeel is van het Kadaster. Kort na de ontwikkeling van de Topografische Militaire Kaart (1850-1864) ontstond de behoefte aan een meer gedetailleerde kaart in kleur. Deze behoefte resulteerde in de Chromotopografische kaart des Rijks, ook wel de Bonnebladen (1865-1951), de eerste in kleur gedrukte kaarten van het Topographisch Bureau. Door de schaal en de gedetailleerde weergave zijn Bonnebladen een goede bron van informatie over het landschap in Nederland in de late 19^de en vroege 20^ste eeuw.

Bovenaan deze pagina zie je één van de Bonnebladen. Herken je de verschillende kenmerken in het landschap? Wat is nog hetzelfde en wat is veranderd? Ga zelf op onderzoek!”

Hoe werkt het?

• Ga naar www.topotijdreis.nl en zoom in op een gebied naar keuze. Links bovenin kan je een locatie zoeken.
• Links in beeld zie je een tijdlijn. In het witte blokje is weergegeven in welk jaar je je bevindt.
• Kaarten zijn op een bepaalde schaal gemaakt. Als je verder inzoomt op de kaart verdwijnt de kaart soms, omdat de schaal te gedetailleerd wordt. Rechts onderin beeld zie je een schaalbalk ter oriëntatie.
• Wil je twee momenten in de tijd vergelijken? Naast de zoekbalk kun je op de knop ‘Vergelijken’ klikken. Daarmee krijg je twee kaarten in beeld die synchroon verschuiven.
• Rechts onderin beeld zie je een vierkantje met een luchtfoto erop. Luchtfoto’s vanaf 2006 zijn ook aan topotijdreis toegevoegd.
• Op zoek naar meer kaarten van Groningen? Via beeldbankgroningen.nl/beelden vind je via de filter ‘gegeorefereerd’ kaarten die ‘op de juiste plek’ zijn gelegd op een moderne kaart.

Topotijdreis 

Via de website www.topotijdreis.nl kun je zelf door het landschap heen bladeren en Groningen door de jaren heen zien ontwikkelen en veranderen. Kaarten maken kost veel tijd. Niet ieder jaar zijn nieuwe kaarten gemaakt. Soms verandert het kaartbeeld daarom niet als je van het ene jaar naar het andere jaar gaat

Route

Nieuwsgierig naar de verschillen in het landschap tussen vroeger en nu? De route Van wierden naar borgen leidt je door het landschap dat je op deze kaart ziet. Naar de route