Rondom Haren, Onnen, Glimmen en Noordlaren ligt het prachtige landschap het Gorecht. Dit Groningse landschap is door de eeuwen heen door de natuur en de mens gevormd en is een belangrijke leefomgeving voor veel dieren. Sinds 1950 zijn veel kenmerkende landschapselementen als hagen en houtwallen in het Gorecht verdwenen en heeft het landschap steeds meer van zijn identiteit verloren. Als Landschapsbeheer Groningen zetten we ons al jaren in om dit landschap te herstellen. Henk van der Noord spant zich in als particuliere grondeigenaar en deelt met ons waarom hij en zijn gezin meedoen in het nieuwe project ‘Aanvalsplan Landschapselementen Gorecht’.

Houtwallen en singels

In het Gorecht hebben we een rijke historie in het herstellen en aanleggen van kenmerkende landschapselementen zoals meidoornhagen en houtwallen. Dankzij de samenwerking met inwoners, boeren en organisaties is er al veel gedaan. Van 2024 tot en met 2026 zetten we deze inzet voort en gaan we nog 4 kilometer houtwallen, meidoornhagen, elzensingels en houtsingels aanleggen en herstellen. We planten ongeveer 15.000 streekeigen bomen en struiken.

De start van dit project vond plaats op het erf van Henk van der Noord in Noordlaren. De eerste haag en (fruit)bomen zijn geplant als aftrap. Henk vertelt waarom hij meedoet: “Ik kende Landschapsbeheer Groningen al vanuit mijn werk als Veldcoördinator bij BoerenNatuur Groningen West en had met interesse het eerdere landschapsherstelproject Gorecht gevolgd. Toen we hoorden dat er een vervolg kwam, hebben mijn vrouw en ik contact gezocht. Wij hebben een weiland gekocht en wilden hier graag landschapselementen zoals een singel en een meidoornhaag aanplanten. Ook hebben we de ruimte voor een nutstuin met fruitbomen en bessen. Dit project past helemaal bij onze visie en plannen.
Het is natuurlijk prettig dat Landschapsbeheer meekijkt vanuit kennis. Ik weet veel van vogels maar niet zoveel van bomen en struiken. Landschapsbeheer toetst ook wat vanuit de historie passend is op je grond en ze ontzorgen in de uitvoering. Zo konden wij meer aanplanten in kortere tijd dan we zelf kunnen."

 

Verbetering woonomgeving en leefgebied dieren

De landschapselementen zorgen voor een aantrekkelijke woonomgeving en verbeteren het leefgebied van veel dieren. Ook kunnen dieren zich door deze nieuwe natuurlijke verbindingen gemakkelijker verplaatsen tussen diverse natuurgebieden. We dragen zo bij aan grotere maatschappelijke doelstellingen: het behoud van de geschiedenis en identiteit van het landschap, het herstel van de biodiversiteit en het gezamenlijk aanpassen van onze omgeving aan de klimaatverandering. Henk vertelt dat hij een groot natuurliefhebber is en zich ook verantwoordelijk voelt voor het landschap en de natuur:

“Wij zijn er tijdelijk, de natuur is er veel langer dan wij. We wonen erin, we maken er gebruik van dus we moeten er ook samen voor zorgen. In onze tuin krijgt de natuur daarom alle ruimte. Wij zien dat als onze bijdrage. Het weiland beheren we met sinusmaaien, dit betekent dat we een gefaseerd maaibeleid uitvoeren wat gunstig is voor vlinders en andere insecten.

We hebben in het najaar een aantal hoogstam fruitbomen, amandelbomen, mispel en bessenstruiken geplant. Landschapsbeheer Groningen heeft vanuit dit project een meidoornhaag van ca. 100 meter aangeplant en een houtsingel hersteld. Ook is de bestaande singel gedund en hebben we een tweerijige singel aangeplant met 90 stuks bosplantsoen. Denk aan meidoorn, lijsterbes, gele kornoelje, Gelderse roos, zoete kers, hondsroos en vuilboom. Dit wordt een mooie, gevarieerde singel wat heel gunstig is voor de vogels.

Ik ben een vogelaar dus ik vermaak me hier goed mee! Vorig jaar hebben veel soorten vogels van grasmus tot gekraagde roodstaart en winterkoning al succesvol gebroed in de tuin en de singel. Door het aanleggen van een leempoeltje hopen we ook huiszwaluwen aan te trekken. Verder willen we nog een grotere poel voor amfibieën aanleggen en een deel van het perceel inzaaien met een meerjarig kruidenmengsel. Dit wordt een wintervoedselveldje voor zaadetende vogels.

"We wonen samen in dit prachtige, groene gebied en we kunnen het nog groener, mooier en beter maken!" 

Je merkt het: we voelen echt een verantwoordelijkheid om de natuurwaarden te vergroten. Dat vind ik niet alleen aan boeren en terreinbeherende organisaties, daar kunnen we ook als particulieren een bijdrage leveren. En natuurlijk helpt het als je wat grond hebt, maar juist ieders bijdrage is zo belangrijk. Ook als je een kleine tuin hebt, kun je veel doen. Hiervoor woonden we in de stad en vergroenden we onze stadstuin.”

Start van het project op het erf van bewoner Henk van der Noord

Met en voor bewoners

Het landschap houdt niet op bij erfgrenzen. Daarom is een nauwe samenwerking tussen particuliere grondeigenaren, overheden en lokale organisaties cruciaal. De landschapselementen dragen samen bij aan de ecologische dooradering en ze zorgen voor verbindingen met de grotere bossen, landgoederen en lagergelegen beekdalen van de Drentsche Aa en de Hunze.

Henk geeft aan dat inwoners in het Gorecht al behoorlijk actief zijn, van boeren tot particuliere grondeigenaren. “Onze directe buren doen bijvoorbeeld ook mee aan dit project, zij hebben een meidoornhaag en fruitbomen aangeplant. Andere buren hebben al eerder meidoornhagen aangeplant. We wonen in dit prachtige cultuurlandschap dus hoe mooi is het dat we dit samen behouden en versterken. Ik hoop dat steeds meer particulieren en boeren in het Gorecht inheemse bomen en struiken gaan planten.”