Voor veel van onze projecten gaan we op erfbezoek. Begin juli van dit jaar stonden voor het project ‘Erfbeplanting Zuid- en Oost-Groningen’ een aantal erfbezoeken op de planning. We kijken tijdens zo’n bezoek naar de mogelijkheden voor het versterken van het groen, zodat de natuurwaarde wordt vergroot. Daarbij houden we altijd rekening met wat er van oudsher voorkomt in de regio en met het bodemtype. Rianne Luring vertelt over deze bezoeken en haar advies.
Ik begin vandaag in Siddeburen. Deze familie woont sinds één jaar in een verbouwde boerderij met op de bovenverdieping een B&B. Ze willen hun erf versterken en verfraaien. Ze zijn zelf al aan de slag gegaan met het aanplanten van beukenhagen. Er staan een aantal prachtige oude knotlindes en ook het oude toegangsbruggetje over de sloot ligt er nog. De brug is in verval, maar door het kettingwerk te vervangen en de brug te schilderen, kan het hersteld worden. Achterop het erf staat lange tijd een zeecontainer voor opslag van bouwmaterialen die ze graag uit zicht willen hebben. Ik adviseer om voorlangs een bloemenmengsel in te zaaien met hoge inheemse kruiden en een aantal kamperfoelies. Ze wordt de container uit het zicht ontnomen en is er tegelijkertijd meer aanbod voor insecten.
De achterzijde van het erf is helemaal open. De eigenaren geven aan graag meer beschutting te willen. Ik adviseer om een bredere singel aan te planten: er is genoeg ruimte voor een singel van zo’n zes meter breed. In de singel kunnen twee bomen (lindes) aangeplant worden met een gevarieerde onderbeplanting van wilg, lijsterbes, Gelderse roos, meidoorn en hazelaar. Siddeburen is onderdeel van het groene lint van Siddeburen-Hellum-Schildwolde. Het bebouwingslint is besloten en groen; daar omheen is het landschap opener. Door een singel aan te planten, wordt het groene lint versterkt. En natuurlijk zorgen we voor een mooie zichtlijn naar het open landschap.
Op dit erf kochten de bewoners een tijd geleden een strook gemeentegrond erbij. Hierop experimenteren zij met voedselbossoorten. Ze willen zich meer richten op inheemse soorten en diversiteit in de tuin. Het erf was vroeger onderdeel van een grote boerderij. Dat is te zien aan een aantal restanten, zoals een enorme kers.
Op dit moment is de voortuin, op een Gleditsia na, volledig bestraat. De bestrating gaat eruit en ik maakte samen met collega Korine een ontwerp voor het vergroenen van de voortuin. Klimplanten zijn ook onderdeel van ons advies, aangezien deze weinig ruimte innemen, maar groots effect hebben.
Deze familie had ik al eens ontmoet tijdens de excursie over slingertuinen. Het stel had hun neefje van 11 jaar meegenomen. Hij vond het reuze interessant. Op mijn aanraden kocht de familie twee boeken over Groninger boerenerven. Ze hebben zich er met veel plezier in verdiept. Anderen inspireren op mijn vakgebied, dat is mooie bijvangst!
De boerderij aan het diep in Nieuwe Pekela is van generatie op generatie overgegaan. De bewoners hebben het van binnen gemoderniseerd, maar de buitenkant is zoveel mogelijk authentiek gebleven. Aan de rand van het erf staat een coniferenhaag die niet meer vitaal is. De familie wil hier iets mee, maar weet niet goed wat het beste alternatief is. Ik adviseer een gemengde struweelhaag. Door een dubbele, en op sommige plekken driedubbele, rij aan te planten zal dit goed dichtgroeien. Het wordt zo bovendien een mooie schuil- en nestplek voor de dieren op het erf.
Een aantal zeer oude fruitbomen is helaas dood gegaan. Ik maak een voorstel voor de te vervangen fruitbomen. Ook zie ik opslag staan van een aantal walnoten. Ik adviseer om deze te herplanten op een plek waar de boom mooi kan uitgroeien. Dit advies wordt ter harte genomen!
Groningen kent veel parels van erven. Op dit erf kijk ik mijn ogen uit. Er staat een oude Rhododendron van wel 30 bij 15 meter van toch zeker meer dan 100 jaar oud! Hij stond al niet meer in bloei, maar je moet je eens voorstellen hoe het er dán uitziet… Prachtig! De eigenaren nodigen voorbijgaande recreanten uit om eefkes oet te rus’n en geniet’n. Ik wist het wel.
Zoals we bij elk erfbezoek doen, verdiepen we ons in de historische kaart. Het is duidelijk te zien dat er al honderd jaar een siertuin aanwezig is. De eigenaar weet precies waar het oude toegangspad liep. Oude luchtfoto’s bevestigen dat. Het blijft leuk, wanneer verhalen ondersteund kunnen worden door beeldmateriaal.
Achter de boerderij ligt een mooi labyrint van kruiden. Het paars, rood, blauw, geel en wit knalt eruit. Op de oever van de poel staan veel inheemse kruiden te bloeien. Wat een leven in en bij het water. De moestuin is eveneens een lust voor het oog.
Wat kun je nog adviseren op zo’n rijk erf, met prachtige kruiden, vaste planten, struiken, bomen en waterelementen? Complimenten aan de eigenaar zijn hier in ieder geval wel op zijn plaats. Ik adviseer om, op voorhand, een nieuwe lindeboom te planten. Deze kan de oude knotlinde op termijn vervangen. Hopelijk gaat hij nog lang mee; de holtes zijn prachtige plekken voor vogels om in te broeden. Maar áls hij dan toch een keer gaat, staat er even verderop al een jonge linde. Hopelijk wordt deze linde minstens net zo oud!
Lees meer over het project Erfbeplanting Zuid- en Oost-Groningen.