Zorg voor het landschap

Landschapsbeheer Groningen maakt zich sterk voor behoud en ontwikkeling van het streekeigen cultuurlandschap. We zetten ons in voor haar schoonheid, de grote variëteit aan planten en dieren en de rijke cultuurhistorie.

Landschapsbeheer Groningen krijgt bijzondere plantenboeken

Riek Wout Engelien Flora Pomona Uitreiking 2024
Gepubliceerd op: 17-04-2025

Bijna honderdvijftig jaar oud zijn ze, deel I en II van Nederlandsche Flora en Pomona uit 1879. Deze boeken kreeg Landschapsbeheer Groningen onlangs geschonken. Nadat voormalig stadsecoloog Wout Veldstra aanwezig was bij een bijeenkomst die we organiseerden voor de aanleg van een boomgaard, wisten hij en zijn vrouw Engelien Hanzens eindelijk waar ze de boeken konden onderbrengen. Eind vorig jaar werden ze overhandigd.  

Waar komen ze vandaan?
Engelien en Wout kregen de boeken van buurvrouw Jannie Bos uit Haren, met wie ze een goede band hadden. Engelien: “Ze vertelde vaak over haar vader, Gerrit Bos, geboren in 1884 in Blijham. Hij was tuinman bij grote huizen aan de Hereweg in de stad, op sportpark de Esserberg en voor het Maartenscollege in Haren. Hij maakte voor zijn werk veel gebruik van deze boeken.” Hij was een echte kenner, blijkt ook uit de eervolle vermelding die hij ontving tijdens de landbouwtentoonstelling in 1907 in Wedde. 

De eervolle vermelding - in bezit van familie

Bijzondere tekeningen
J.B. Wolters drukte de boeken in 1879 in hun drukkerij in Groningen. Ze vallen op door de bijzondere tekeningen van de planten en bomen die prachtig gedetailleerd en mooi van kleur zijn. Mevrouw Bos wist dat ze bijzondere boeken in haar bezit had en was als kind al gefascineerd door de mooie platen. Engelien: “Ze tekende de platen over. Een aantal van deze tekeningen zit er zelfs nog in!”


De Gieser Wildemanspeer in Nederlandsche Flora en Pomona 

Wens om ze goed onder te brengen
Aan het eind van haar leven vroeg mevrouw Bos Wout om een goede plek voor de boeken te vinden. Wout: “We hadden eerst geen idee waar we ze achter konden laten. Tot ik bij de bijeenkomst kwam en er afbeeldingen van oude fruitrassen op op tafel werden gelegd. Toen dacht ik hé, dit moet het zijn!”


Engelien Hanzens, Wout Veldstra en Riek Guikema nemen de boeken door. 

Bedankt namens Landschapsbeheer
Regelmatig hebben wij bij Landschapsbeheer Groningen projecten rondom boomgaarden en we vinden het belangrijk dat soorten behouden blijven. In Groningen gaat dat bijvoorbeeld over om de rassen Groningse Kroon, Groninger Pippeling, Handappel Rode Tulp en Valkappel. We hebben zelfs een vruchtbomenwacht die jaarlijks rond de honderd boomgaarden in de provincie onderhoudt. De historische boeken kunnen ons hierin ondersteunen. Riek Guikema: “Als er iets met fruitbomen speelt ben ik daar altijd bij betrokken. Toen ik bericht kreeg over deze boeken heb ik ze direct gegoogeld en zag dat het iets bijzonders was. Nu ik ze doorblader voel ik me een kind in de snoepwinkel. We zijn erg blij dat deze boeken bij ons terecht zijn gekomen.”

Zelf de boeken doorbladeren?
De boeken bestaan uit twee delen. Deel I: bloemen en tuinplanten en deel II: fruitbomen. Ze zijn gedigitaliseerd en dus in te kijken voor liefhebbers en geïnteresseerden. Wil je ze zelf doorbladeren? Je leest ze hier.