‘Zet duurzame kwantiteit om in duurzame kwaliteit’

Reactie acht maatschappelijke partners op concept Regionale Energiestrategie

‘Zet duurzame kwantiteit om in duurzame kwaliteit’. Zo luidt in het kort het advies dat een coalitie van acht maatschappelijke organisaties geeft na het verschijnen van de conceptversie van de Regionale Energiestrategie (RES) in Groningen. In de RES wordt bepaald hoeveel duurzame energie we in Groningen gaan opwekken, waar dit gebeurt en onder welke voorwaarden. De coalitie staat achter de ambitie van de regio Groningen, maar mist nog belangrijke uitgangspunten waar het bijvoorbeeld gaat om participatie, locatiekeuze en landschappelijke en ecologische inpassing van duurzame energie.

Regionale opgave
De RES is de regionale uitwerking van de doelstellingen van het nationale Klimaatakkoord en wordt gezamenlijk opgesteld door twaalf Gemeenten, twee Waterschappen en de Provincie Groningen. De RES wordt in belangrijke mate sturend bij nieuwe plannen voor energieopwekking met zon of wind op land. Het gaat hierbij niet alleen om de hoeveelheid energie die wordt opgewekt. Ook moet gekeken worden waar deze projecten gerealiseerd kunnen worden met oog voor landschap, ecologie en draagvlak onder omwonenden. Er ligt dan ook een belangrijke opgave voor de regio Groningen om hier een goede afweging in te maken.

Goede eerste stappen
De coalitie stelt dat in de conceptversie van de RES goede eerste stappen zijn gezet. Zo is de coalitie blij om te lezen dat er gestreefd wordt naar 50% lokaal eigenaarschap. Wel pleit zij ervoor in de aanloop naar RES 1.0 een aantal kwalitatieve randvoorwaarden toe te voegen. Dat is nodig om acceptatie en betrokkenheid van Groningers bij de RES en ook ruimtelijke kwaliteit en biodiversiteit beter te kunnen borgen.

Kwalitatieve randvoorwaarden
De coalitie heeft haar reactie op de concept RES voorzien van een aantal adviezen. Zo stelt zij dat de communicatie naar en betrokkenheid van bewoners en maatschappelijke organisaties bij de RES nog veel te wensen over laat. Ook moet helder zijn welke keuzes nu al worden gemaakt, welke uitgangspunten vast staan en wanneer en hoe burgers en organisaties zelf invloed uit kunnen oefenen.

Ambitie
Groningen is ambitieus als het gaat om de energietransitie en ziet veel kansen. De coalitie geeft aan deze ambitie te ondersteunen. Wel ziet zij graag dat een duidelijker link wordt gelegd met de doelstellingen rond energiebesparing en de warmtetransitie.

Geen koppelkans, maar koppelopgave
In de concept RES wordt al een aantal koppelkansen geïdentificeerd. De coalitie is blij dat kansen voor met name natuur en klimaat worden herkend, maar wil een stap verder gaan: geen koppelkans, maar koppelopgave. De opgaven op het gebied van natuur, biodiversiteit en klimaatbestendigheid uit de regio worden dan de onderlegger voor een nieuw opwekproject en integraal onderdeel van het plan: de komst van een energiepark wordt dan bijvoorbeeld gekoppeld aan herstel van landschap en biodiversiteit, inclusief middelen voor beheer.   

De ruimte in Groningen is beperkt en moet kwalitatief goed benut worden: ‘Formuleer als regio uitgangspunten waarin zon op dak wordt gestimuleerd, landschappen en locaties waar energieprojecten niet mogelijk zijn en een koppelopgave wordt meegegeven voor bijvoorbeeld versterking van de biodiversiteit’, aldus Lobeek.

Kansrijk en eerlijk speelveld
De coalitie van maatschappelijke organisaties vraagt de RES-regio Groningen om hun advies mee te nemen in de vervolgstappen richting de RES 1.0 en met hen op te trekken om een eerlijke en kansrijke basis te creëren waarbinnen de energietransitie in de provincie Groningen kan plaatsvinden.

De partners
De coalitie van maatschappelijke organisaties bestaat uit Groninger Dorpen, Groninger Energiekoepel, Het Groninger Landschap, Landschapsbeheer Groningen, Libau, Natuur en Milieufederatie Groningen, Natuurmonumenten en de Waddenvereniging.